Van zaterdag 17 maart tot zondag 1 april zijn wij op outreach geweest. We hebben tijdens deze Outreach Evange en Branesti bezocht, twee dorpjes die dicht bijelkaar liggen. De eerste week de kerk in Evange geholpen met de werkzaamheden en de tweede week de kerk in Branesti. Beide keren was onze verblijfplaats bij de pastor thuis.

De werkzaamheden kort opgesomd:
- Kinderwerk voor de kinderen die uit school komen: er wordt dagelijks een lunch verzorgd en wij hebben elke dag een spelprogramma voor hen opgezet.
- Families geholpen: huis en tuin opgeruimd en opgeknapt.
- Zieken, ouderen en andere gezinnen bezocht en voor hen gebeden.
- Ouderen geholpen water te halen bij de put en armen voedselpakketten bezorgd.
- Kerkdiensten ingevuld met liederen, getuigenissen en drama.
- Scholen/kindercreches bezocht, hier drama en poppenkastspel gedaan.
Kortom het Evangelie proberen te brengen in Woord en Daad.

Zaterdag 17 maart was het dan zover, eindelijk onze eerste outreach, het echte werk, waar het uiteindelijk om draait: Het Evangelie uitdragen naar de mensen. Met beperkte bagage op weg een paar truien en broeken etc, voor mijn gevoel veel te weinig voor 2 weken. Het begon al Moldaafs, om 10 uur zouden we worden opgehaald, maar om 11.30 konden we pas vertrekken. Toen we bij het huis van de pastor aankwamen was ik best verbaasd; De pastor heeft best een groot huis, een tractor, hij verbouwt groente (tomaten vlgs mij), houdt kippen en een hond. Niet wat je van een doorsnee dominee in Nederland zou verwachten. Verder is er een douche, waterleidingaansluiting en gas uit flessen, de wc is een hokje buiten zoals we in NL vroeger het húske kennen. De bovenverdieping van het huis wordt niet gebruikt. We hadden 2 kamers tot onze beschikking, de woonkamer en een slaapkamertje, we zijn met 9 personen, de dames (5) slapen op een stapelbed en deels op de grond, wij als heren slapen in een bank, een stoel en één persoon op de grond. Het lijkt erop dat elke stoel en elke bank in Moldavië binnen no-time omgetoverd is tot een bed. We kwamen er achter dat we de gitaar waren vergeten, maar wat bleek: de pastor had net twee dagen geleden een nieuwe gitaar gekocht. God voorziet.
Toen we ons geïnstalleerd hadden zijn we vertrokken in de Hyundai h200 (lykas dy fan heit) naar de kerk, één probleem, hoe krijg je hier 9 mensen in... Later blijkt dat er zelfs 14 mensen in kunnen, een paar stoelen uit de keuken in het laadruim en laden maar. De kerk is een gebouwtje van zo'n 12 meter bij 6 meter met 3 vertrekken: een keuken, een zit en speelkamer en een kerkzaal. En naast de kerk staat het húske. De kerkzaal biedt ruimte aan zo'n 40 mensen en wordt verwarmt met een houtkachel. De kerk heeft maar 3 echte leden. De kerk wat verkent en hier thee gedronken, in de kerk is geen stromend water, dit wordt geput uit de waterput.

Later op de middag zijn we naar een soort internaat/school geweest waar kinderen van 11 tot ongeveer 15 jaar waar voornamelijk kinderen zijn die iets mankeren, astma oid, zo was er een jongen dat een gaatje in z'n hart heeft. Ze blijven hier zo'n 5 jaar. Het is dicht bij het bos en ik denk dat het gezien wordt als een soort van kuuroord. Hier hebben we met de kinderen gevoetbald en gevolleybald, zondag hebben we hier nog een dramastukje opgevoerd en een boodschap gedeeld door middel van een sketchboard (al schetsend een verhaal vertellen). In hetgeen wij delen staat een Bijbelse boodschap centraal bijvoorbeeld dat je jezelf kunt verliezen aan rijkdom, verslavingen, materiële zaken, maar dat deze je ten diepste niet gelukkig maken. We proberen hierbij de drempel laag te houden zodat iedereen het snapt. Hier zijn we 3 keer geweest tijdens de Outreach, wat ik merkte is dat ze erg onder de indruk waren dat we kwamen, ze zijn zoiets helemaal niet gewend. En het was erg leuk en voor ons en ook voor hen was het elke keer een speciaal moment.

Het was al snel avond en er is bijna geen straatverlichting, wat de sterrenhemel prachtig mooi maakt. 'S Avonds het diner. Het eten hier is over het algemeen veel soep (met aardappelen) en vettig eten. Een soort van nasi, pasta, niet veel groente, bij elke maaltijd brood en als er vlees is, is het vaak kip of een soort salamiworst.
'S Zondags de kerkdienst, wij hadden als team een poppentheater, een drama, een getuigenis en het zingen van een paar liedjes. Ik had de eer om de clou van het drama te vertellen. Een erg gevuld en gevarieerd programma dus. Tijdens de dienst werd er geprojecteerd met een diaprojector, en de liederen werden afgespeeld met de computer en er werd door de microfoon meegezongen door de vrouw van de pastor en nog een vrouw van de kerk. De kerk was aardig vol en er zaten totaal denk ik zo'n 30 mensen waarvan ik zo globaal 5 volwassenen telde de rest waren veel kinderen en enkele tieners. Gaat er best wat anders aan toe dan bij ons dus. De pastor hield nog een korte preek en toen was er gelegenheid om thee te drinken.
De rest van de week verliep wat chaotisch, echt een klinkklare planning was er niet en door de taalbarrière was het lastig om alles mee te krijgen, dit werd gaandeweg de week steeds beter. We gaan steeds beter communiceren en snappen ook als foreigners de simpele woorden steeds beter. En beginnen al wat woordjes en zinnen te brabbelen. Het werk dat we doen hangt af van de pastor die dit voor ons regelt. Ik had verwacht dat we veel efficiënter en productiever zouden gaan werken.

Elke schooldag behalve vrijdag hebben we een kinderprogramma gedaan met liedjes, spelletjes en drama. De kerken vangen de kinderen elke schooldag op voor een lunch en geven de gelegenheid spellen te spelen. Echt een goede instelling als je weet dat veel kinderen van gemixte gezinnen komen en er kinderen van meerdere vaders in één gezin zijn. Ook alcoholisme is een groot probleem hier, we kwamen een keer bij een gezin langs, waar de vrouw des huizes dronken op bed lag en de kinderen wat buiten speelden, deze na-schoolse opvang is dan echt belangrijk. Zo krijgen ze toch nog iets van een gezinsgevoel mee. We hebben een kindergarden bezocht, een soort van crèche, hier hebben we een programma gedraaid.

Practical work:
We hebben de eerste week wat gezinnen geholpen met het opknappen van hun huizen. Het eerste gezin waar we kwamen, was een moeder van rond de 60 met haar kind en 2 kleinkinderen. Ze wonen slechts in één kamer, met een klein keukentje waar het eten wordt verwarmd op een soort ingebouwde stoof. We kwamen hier met onze hele delegatie. De pastor had eerder gevraagd of ze wilden dat de kamer opnieuw geschilderd werd. We kwamen nu hun beslissing vragen, ze stemden in en dus aan de slag. Voor ons was het niet echt een must dat het huis werd geverfd, het huis was vrij vervallen en zou eerder opnieuw gestuukt moeten worden. Maar de standaard is hier wat anders. We hebben alle inboedel naar buiten gebracht, het was een hele uitdaging dit te doen zonder over onze nek te gaan. Aan de wand en op de vloer, overal was het best smerig en er waren sporen en luchtjes van ratten en muizen. Alle kleden, bedden, dozen keuken en alles leeggehaald. Moeilijk voor te stellen dat er hier in geleefd wordt en dat al je inboedel binnen een uur buiten kan liggen. Toen we aan verven toe waren, kwam de pastor met een nogal waterige substantie aan, water gemengd met kalk en zand. Ik kon haast niet geloven dat het huis hier van opknapt, de blauwe muren werden misschien iets lichter, maar de vloer en een tafel die nog binnen stond werd ook wit van de kalk. Voor ons idee werd de situatie alleen maar slechter, maar toch, we hebben in ieder geval de inboedel schoon gemaakt en alle bedden uitgeklopt en voor zover mogelijk afgestoft, een grote schoonmaak. Ik werd ingezet om het plafond te verven :-D. Verder hebben we de tuin nog iets opgeruimd. Toen we later in de week terugkwamen om het resultaat even te bekijken was het witter dan we het achtergelaten hadden, best verbaasd, en de mensen waren tevreden. We troffen de vrouw des huizes wel dronken aan, midden op de dag...
Zo hebben we verder nog een huis dat echt deels ingestort was en echt onbewoonbaar is iets opgeknapt. Het vrouwtje dat hier woonde had in de winter haar been gebroken en dit was verkeerd aangegroeid en ze was stokdoof. Ze woonde hier alleen de laatste 5 jaar, we hebben haar een voedselpakket gebracht en het huis opgeknapt. Ze krijgt zo nu en dan bezoek van een paar mensen van het dorp, maar heeft verder weinig te eten. We zijn hier één dag aan het 'opknappen' geweest: Het dak voorzien van wat nieuw riet (over het oude heen), zo'n 4 kruiwagens aarde (rattenwerk) naar buiten gebracht en het huis geverfd van binnen. De vloer in het huis is nl gewoon modder en ratten hadden een grote hoop aarde naar binnengesleept. Om aan riet te komen moesten we zelf riet snijden. Verder hebben we haar een ander bed gebracht. Het vrouwtje is hier tijdelijk mee geholpen, maar echt voldoende opgeknapt beschouw ik het huis niet. Ben benieuwd of het huis nu niet meer lekt. Ze was echt helemaal blij dat we haar kwamen helpen. Echt jammer dat we hier maar één dag gingen helpen.
Verder hebben we nog voedselpakketten rondgebracht en bij mensen in het dorp langs geweest om voor hen te zingen en met hen te bidden. Eén van hen was een zieke man, die z'n heup en bovenarm had gebroken en een bevroren voet had gehad die deels was afgezet en eigenlijk hopeloos in bed lag de hele dag, hij werd wel verzorgd maar was beter afgeweest in een ziekenhuis of verzorgingshuis, echt onder slechte omstandigheden thuis.

De tweede week bezochten we Branesti. We werden hartelijk ontvangen door de pastor en hij leidde ons gelijk rond door het dorpje. Een wijds verspreid dorpje van zo'n 1000 inwoners schat ik. In dit dorp hebben we weer elke dag kinderwerk gedaan en evangelisatie door de dorpen. De kinderen zijn hier echt dolenthousiast en leerden ons spellen en zongen liedjes met volle borst mee, echt super om te zien. Het valt op dat ondanks dat de kerk niet veel leden heeft, veel mensen best open zijn voor een gesprek en ook nieuwsgierig zijn naar het Evangelie.
Deze week was iets minder luxe voor het team, ik mocht het bed delen met David en Andy. Verder was er geen stromend water in het huis en 'it húske' wat hier was, was nogal gammel en bovendien bijna vol, niet erg smakelijk. Hier gingen de verhalen van pake en beppe's tijd leven: Froeger, doe hienen wy gjin douches, ien kear yn'e wike yn'e tobbe. We hadden echter niet echt genoeg privacy voor de tobbe dus 8 dagen niet kunnen wassen... Wel super om te zien dat de pastor z'n hele huis ter beschikking stelde. Het ontbijten moest in 2 ploegen,want de keuken was maar klein eerst de meiden, dan de boys.

Na 8 dagen ongewassen, weer terug naar Chisinau, hier een heerlijke douche genomen. Over het algemeen kan ik over de outreach zeggen dat het best tegenvalt qua productiviteit. Anders dan ik me had voorgesteld. We zijn echt afhankelijk van wat de plaatselijke pastor in petto heeft. In het tweede dorp hebben we geen practical work gedaan, volgens mij was er best een plaats waar we de needs van de mensen best meer tegemoet konden komen. Toch hebben we wel wat kleine dingetjes kunnen doen om te helpen, zo kwamen we een oud vrouwtje tegen die we konden helpen met het putten van water, zodat zij niet zover hoefde te lopen en brood voor een mannetje gekocht die geen geld had. Ook is het overleg in het team soms moeizaam omdat alles dient te worden vertaald. Verder is het vermoeiend. Toch hebben we een mooie gezellige tijd met het team gehad waarbij we veel goeie ervaringen opgedaan hebben en ieder kon leren van zichzelf en van anderen.

Zo, dat was weer een flinke update, hoop dat jullie weer even geïnformeerd zijn.
Ik zal te bedde,

Groetjes Wiebe